2015-2016 Eğitim-Öğretim yılında temel liseler eğitimin en önemli gündemlerinden birini oluşturacağa benziyor.Çünkü dershaneler tamamen kapanarak bazıları temel liseye dönüşmüş durumda.Yıllardır dershane kavramına alışmış olan bir toplumda bu konunun önemli hale geldiğini düşünüyorum.Bu nedenle de şimdiden temel lise ile ilgili bazı sorular sık sorulmaya başlandı.
Temel Liselerle ilgili araştırma yaparak hem kendim bilgi sahibi oldum.Hem de sizlere yardımcı olmuş olduğumu düşünüyorum.
Sık sorulan soruları ve cevaplarını Kültür Temel Liseleri’nin web sayfasından derledim.Hepsini almadım soruların.Sadece genel soruları ve cevaplarını aldım.
Temel Liselerle ilgili sık sorulan sorular ve cevapları
1) Temel Lise için teşvik başvuru şartları nelerdir?
9’uncu ve hazırlık sınıflarına kayıt olacaklar için ortaokulu veya imam hatip ortaokulunu bitirmiş olmak, 18 yaşını bitirmemiş olmak, resmi ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim okullarının ara sınıflarında kayıtlı olmak gerekmektedir.
10 sınıf, 11 sınıflar için herhangi bir devlet lisesine kayıtlı olmak yeterlidir.
2) Temel Lise için teşvik verilecek öğrenciler nasıl belirlenecek?
Öğrencinin durumu velinin dolduracağı tespit formu ile belirlenecektir.
a) Öğrencinin bir yıl önceki yılda başarı durumu,
b) Ailenin aylık gelir düzeyi araştırılacak,
c) Olimpiyat başarısı
3) Dershaneden dönüşen temel liseler hangi statüde olacak ve Fen, Anadolu liseleri veya kolejlerden farkları ve avantajları neler?
2015-2016 Eğitim yılından itibaren Türk Eğitim sisteminde dershaneler yer almayacak. Dershaneler yeni bir lise türü olan Temel liseye dönüşecekler. Temel liseler müfredat dağılımları ve verilecek dersler itibariyle Anadolu liseleri ile eşdeğer eğitim kurumları olacak.
4) Temel liselere öğrenci kabul edilirken aranan koşullar neler?
Temel liseler her düzeyden öğrenciye kapısı açık olan kurumlar. İlk kez liseye başlayacak öğrenciler herhangi bir merkezi sınava girmeksizin doğrudan temel liseye kaydını yaptırabilirler. Halihazırda lisede eğitim gören öğrenciler ise koşullarını taşımaları durumunda nakil yoluyla herhangi bir temel liseye geçebilirler. Bu kapsamda mesleki olmayan liselerden geçişle ilgili genel bir kısıtlama bulunmuyor. Meslek liselerinin 9 ve 10. Sınıflarından geçişlerde de herhangi bir sınırlandırma yok. Meslek liselerinin 11. ve 12. Sınıflarında okuyan öğrencilerin geçişleri MEB mevzuatına uygun olarak sorumluluk sınavları ile yapılabiliyor. Temel Liseler,lise seçimini dikkatli yapmayan, okuduğu lisenin eğitim sisteminden memnun olmayan öğrenciler için iyi ve yeni bir alternatif.
5) Bu liselere geçmek isteyen herkes devlet teşvikinden yararlanabilecek mi?
Devlet teşvikleri ilk kez geçen yıl uygulandı. Toplamda 250 bin öğrenciye teşvik bursu verilmesi planlandı. Uygulamanın ilk yılı olması nedeniyle teşvik verilecek öğrenci sayısının tamamı bu haktan yararlanmadı. Bu yıl bakanlığın ne kadar teşvik vereceğini bilinmiyor. Bir öğrenciye teşvik bursunun verilmesi öğrencinin ve velisinin burs koşullarını taşımasına bağlı. Bu değerlendirmeyi bakanlık yaptığı için her öğrencinin teşvik bursundan yararlanması teorik olarak mümkün değil.
6) Devlet teşviki alabilmeleri için ailelerin nasıl bir yol izlemesi gerekiyor?
Devletten teşvik bursu alabilmenin ilk yolu halihazırda bir devlet lisesinde okuyor olmak veya bir devlet lisesini kazanmak. Durumu buna uygun öğrencilerin velileri bakanlık tarafından belirlenen tarihler arasında başvurularını yapıyorlar ve öğrencinin başarısı, sosyo-ekonomik durumu, okuyan kardeş sayısı gibi pek çok kritere göre burs hakkını elde edebiliyorlar. Bu hakkı elde eden öğrenci bakanlık tarafından teşvik burslu öğrenci okutmasına izin verilen istediği özel okula naklini yaptırabiliyorlar.
7) Tüm sınıflarda eğitime başlanacak mı ve Ara sınıflarda öğrenim gören öğrenciler de bu liselere geçiş yapabilecek mi?
İsteyen her temel lise tüm sınıflar düzeyinde başlayabilecek. Bakanlığın öngördüğü öğrenci sayısı bir sınıf düzeyinde toplam kontenjanınızın %30’undan fazla olmaması gerekiyor. Bakanlık mevzuatlarının izin verdiği ölçüde öğrenci nakli mümkün.
8) Temel liselerin bahçesi, spor salonları, yemeği, servisi, laboratuvarı olacak mı?
Temel liseler bir zorunluluk gereği ortaya çıkmış kurumlar. Yarım asırlık dershanelerin dönüşümünü Milli Eğitim Bakanlığı 4 yıllık bir sürece yaydı. 4 Yıllık geçiş sürecinde kurumlar mevzuata uygun olmak koşuluyla mevcut yerleşkelerinde eğitim verebilecekler. Ancak 4 yılın sonunda standartlar yönergesine uygun okul binalarına taşınacaklar. Bu 4 yıllık zaman dilimi içerisinde pek çok dershanenin spor salonu ve bahçesinin olmayacağını söyleyebilirim. Ancak Bakanlık kurum yerleşkesinin 5 km çapındaki alan içinde yer alan bir spor tesisi ile anlaşmamızı ve öğrencileri belirli bir program dahilinde bu tesislerde bedensel gelişimi için de bulundurmayı öngörüyor.
9) Bu liselerde alınan eğitim beğenilmezse ya da aile devletten yardım alamazsa öğrenciler eski okullarına dönüş yapabilecekler mi?
10. Sınıf sonuna kadar her okula nakil yapılabileceği yönetmeliklerde bulunmaktadır. Okullar arası nakillerde özel statüye sahip okul türleri Fen, sosyal bilimler ve askeri statüdeki liseler ile Meslek Liseleridir. 11 ve 12. Sınıflarda Meslek Liselerine geçiş mümkün olmayacaktır. Onun dışında müfredat uyumu bakımından Anadolu Liselerine, Çok Programlı Anadolu liselerine ve özel liselere geçişlerde bir sorun yaşanmayacaktır. Bu okullara geçiş yapılabileceği gibi bu okullardan geçiş yapmaya da yasal prosedürler uygundur.